Bağışıklık Güçlendirici Besinler ve Takviyeler

Bağışıklık Güçlendirici Besinler

Sağlıklı ve dengeli beslenme, diyabet ve kalp hastalıkları gibi birçok rahatsızlığa karşı koruyucu olduğu gibi bağışıklık sistemi de destekleyen bir niteliğe sahiptir. Beslenme alışkanlıklarınızdaki ufak değişiklikler sayesinde, immün sisteminiz için gerekli temel besin ögelerini yeterli miktarda tüketebilirsiniz. Bazı nutrisyonel faktörler açısından zengin içeriğe sahip yiyecekleri tercih ederek, grip ve diğer enfeksiyonlara karşı vücut savunmanızı destekleyebilirsiniz. Bağışıklık güçlendirici etkiye sahip besinler ise şu şekildedir:

• Turunçgiller: Mandalina, portakal, limon ve greyfurt gibi turunçgiller, C vitamini açısından zengin besinlerdir. İmmün sistemin normal işleyişinde birçok yolakta görev alan C vitamini, bağışıklık için önemli bir vitamin çeşididir. C vitamini, suda çözünen bir vitamin olması nedeniyle vücutta depolanamaz veya sentezlenemez. Dolayısıyla uzmanlar, günlük yeterli miktarda C vitamini tüketimini önerirler. Turunçgiller ise bu vitamin bakımından önemli bir kaynak oluşturur.
• Kapya biber: Bağışıklık sistemini güçlendirmek için oldukça önemli olan C vitamini, besinler arasında en yüksek oranda kapya biberi içerisinde bulunur. Yemeklerinize eklediğiniz bu biber çeşidi sayesinde, günlük C vitamini ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
• Yoğurt: Doğal yoğurt içerisinde, bağırsaklar için faydalı çok sayıda yararlı mikroorganizma bulunur. Bağırsak florasını düzenleyen bu bakteriler, vücudun dışarıdan karşılaştığı toksin ve patojenlere karşı savunmayı güçlendirir. Yoğurtta bulunan bu bakterilerden faydalanmak için doğal mayalı çeşitleri tercih edebilirsiniz. D vitamini bakımından da zengin olan bu besini diyetinize eklemeniz sayesinde bağışıklık sisteminize katkı sunabilirsiniz.
• Ay Çekirdeği: Selenyum, fosfor, magnezyum ve çinko gibi mineraller ile B ve E vitaminleri bakımından doğal kaynak olan ay çekirdeği, sağlık açısından çeşitli faydalara sahip bir besindir. Araştırmalar, selenyumun domuz gribine karşı yararlı özelliklerini gösterir. Çinko eksikliğinin ise bağışıklık sisteminde zayıflığa yol açtığını belirten çalışmalar mevcuttur. Ay çekirdeği içerisinde bulunan B6 ve E vitaminleri ise immün sistem fonksiyonları için önemli yere sahiptir. Ay çekirdeğini beslenme rutininize ekleyerek işlenmiş gıdalar yerine sağlıklı bir alternatif oluşturabilirsiniz.
• Sarımsak: Bağışıklık üzerinde birçok farklı mekanizma ile etki gösteren sarımsak, vücudu çeşitli enfeksiyonlara karşı koruyabilen bir niteliğe sahiptir. Bilimsel araştırmalar, sarımsağın vücuttaki bazı immün hücreleri aktive ederek savunmayı arttırabildiğini gösterir. Ek olarak, sarımsak içerisinde yoğun düzeyde bulunan sülfür bileşiklerinin antibakteriyel özellikleri de mevcuttur. Bununla birlikte, sarımsağın birçok bakteri, virüs, mantar ve parazit türlerine karşı vücut direncini arttırdığını belirten çalışmalar da bulunur. Sarımsağın bağışıklığa destek oluşturan özelliklerinden faydalanmak için uzun süreli ısıya maruz bırakılmayan çiğ sarımsakları diyetinizde kullanabilirsiniz.

Bağışıklığı Güçlendiren Çaylar

Vücuttaki immün faaliyetler üzerinde olumlu etkiler oluşturan bitkisel besinlerden yararlanmanın en kolay yollarından birisi de çaylardır. Yüksek miktarda şeker ve tatlandırıcı içeren gazlı içecekler yerine tüketilebilen bitkisel çaylar, sağlığa çeşitli faydalar sunabilir. Bağışıklık güçlendirici bitki çayları ise şöyledir:

• Yeşil Çay: Epigallocatechin adlı bileşik, yeşil çay içerisinde bulunan ve bağışıklık sistemini destekleyen nitelikteki bir flavonoid türüdür. Bu bileşik, siyah çayın üretimi sırasında uygulanan işlemler sırasında bozunmaya uğrar. Yeşil çayda ise belirgin düzeylerde bulunur.
• Zencefil Çayı: Antioksidan bakımından zengin ve anti-inflamatuvar özelliğe sahip olan zencefil, immün sistem üzerinde birçok olumlu etki barındırır. Zencefil içerikleri ile gerçekleştirilen çalışmalarda, geniş bir bakteri grubuna karşı antibakteriyel özellik görüldüğü belirtilir. Ek olarak, ağız içi florasında yaygın olarak bulunan ve bebeklerde aft (pamukçuk) şikayetlerine yol açabilen mantar türü için de etkili olduğunu gösteren araştırmalar mevcuttur.
• Ada Çayı: Antiviral ve antibakteriyel özelliklere sahip olan ada çayı, özellikle soğuk algınlığı geçiren bireylerde boğaz ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Ada çayı içeriğindeki anti-inflamatuvar yani yangıyı azaltan bileşikler, bademciklerde ve boğazda oluşan şişlik, kızarıklık ve ağrı şikayetlerinin iyileşmesine katkıda bulunur.

Bağışıklığı Destekleyen Takviyeler

İmmün sistemi destekleyen nitelikler barındıran bitkilerden faydalanmanın bir diğer yolu ise takviye gıdalardır. Ek olarak çeşitli çevresel koşullardan dolayı bazı vitaminleri yeterince alamayan bireyler, doktorlarının tavsiyeleriyle takviye vitaminlerden yararlanabilirler. Bağışıklık sistemini güçlendirici takviyelerin bir kısmı aşağıdaki gibidir:

• C Vitamini: Günlük yaşam aktiviteleri ve beslenme alışkanlıklarının sonucunda, günlük C vitamini gereksinimi karşılanamayabilir. C vitamini içeren takviyeler, bu ihtiyacınızın karşılanmasına yardımcı olabilir. Burada belirtilmesi gereken önemli bir konu ise gereğinden fazla C vitamini alımına karşı dikkatli olunması gerektiğidir. Uzmanlar, kadınlar için 75 mg ve erkeklerde 90 mg düzeyinde günlük C vitamini tüketimini önerirler. Aşırı dozlarda C vitamini, özellikle böbrek fonksiyonları üzerinde yıpratıcı etkiler oluşturabilir. Bu nedenle, vitamin ihtiyacınızı mümkün olduğunca sebze ve meyvelerden karşılamanız önem taşır. Takviye kullanmanız gerektiğinde ise günde 2000 mg üzerindeki seviyelerden kaçınmanız gerekir.
• D Vitamini: Düşük seviyelerdeki D vitamini, otoimmün hastalıklar ve enfeksiyonlara sık yakalanılması açısından bir risk faktörüdür. D vitamini, hem doğuştan gelen hem de sonradan kazanılan bağışıklığı düzenleyen etkilere sahiptir. 1 yaşından küçük çocuklarda 400 IU, daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde ise 600 IU dozlarında günlük D vitamini alımı önerilir. 70 yaşından büyük bireylerde ise bu miktar, 800 IU şeklinde güncellenir. Özellikle kış aylarında ve yeterince güneş ışığından faydalanamayan kişilerde görülebilen bu vitaminin eksikliği, takviyeler sayesinde çözülebilir bir problem haline gelir.
• B6 Vitamini: Piridoksin adı ile de bilinen bu vitamin çeşidi, immün reaksiyonlarda rol oynayan önemli bir maddedir. Bilimsel çalışmalar, B6 vitamini eksikliği sonucunda bağışıklık sisteminin zayıflayabildiğini gösterir. 50 yaşındaki ve daha genç tüm bireylerde günde 1.3 mg kadar B6 vitamini alımı önerilir. 50 yaşından büyüklerde ise kadınlar için 1.5 mg ve erkeklerde 1.7 mg kadar B6 vitamini tüketimi yeterlidir.
• Kara Mürver: Sambucus nigra isimli kara mürver bitkisinden elde edilen ekstrakt, bağışıklık sistemini destekler. Bu bitkisel ekstrakt ile gerçekleştirilen çok sayıda klinik çalışma mevcuttur. Kara mürver ekstraktının grip ve benzeri viral enfeksiyonlara karşı bağışıklık sisteminin normal fonksiyonunu destekler. Ek olarak soğuk algınlığı ve grip gibi solunum yolu hastalıklarında görülen semptomların hafiflemesine de yardımcı olur.
• Reishi Mantarı: Bağışıklık sisteminde görevli olan beyaz kan hücrelerinde etkili olan reishi mantarı, immün sistemin desteklenmesinde potansiyel yararlara sahiptir. Geleneksel tıpta eski bir tarihe sahip olan bu mantar, akciğer hastalıkları ve diğer enfeksiyonlarda kullanılan bir bitkidir. Doğal katil hücreler, bağışıklık sistemi içerisinde bulunan, virüslere ve tümör oluşumlarına karşı savunmada kritik öneme sahip hücrelerdir. Yapılan bazı araştırmalar ise reishi mantarının doğal katil hücrelerini desteklediğini gösterir.

Sağlıklı Bir Bağışıklık Sistemi İçin Dikkat Etmeniz Gerekenler

Çeşitli enfeksiyonlara karşı bağışıklık sisteminizi güçlendirmek amacıyla günlük yaşantınıza adapte edebileceğiniz birçok yöntem bulunur. Düzenli egzersiz, kalp ve mental sağlığınız için faydalı olduğu kadar bağışıklık sisteminizde de faydalıdır. Spor faaliyetlerine ek olarak sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlıkları sayesinde immün sisteminizi güçlendirebilirsiniz. Temel besin ögelerini uygun oranlarda içeren diyetler sayesinde özellikle diyabet gibi metabolik hastalıklara karşı önlem alabilirsiniz. Diyabet, bağışıklık sistemini belirgin derecede etkileyen ve tüm sistemleri ilgilendiren bir hastalıktır. Toplumda sık olarak görülen bu hastalığa karşı alabileceğiniz en iyi yöntemlerden birisi ise beslenme alışkanlıklarınızı düzenleyerek aktif bir yaşantı içerisinde olmanızdır. Ek olarak rutin yaşantınızda karşılaşabildiğiniz stres koşullarından mümkün olduğunca kaçınmanız gerekir. Hiçbir besin veya takviye, hastalıklara karşı kesin koruma sağlamaz. Bu nedenle, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeniz ve hastalıklardan korunabilmeniz amacıyla uzman bir hekime danışarak yol izlemelisiniz.